22. Jak skorzystać z ulgi na zakup mieszkania?

22. Jak skorzystać z ulgi na zakup mieszkania?

Ulga na zakup mieszkania to jak znalezienie banknotu w starych dżinsach – przyjemne, ale trzeba wiedzieć, gdzie szukać. W skrócie: możesz odliczyć od dochodu część wydatków związanych z zakupem pierwszego mieszkania (do 100 000 zł w ciągu 10 lat), o ile spełniasz warunki (np. nie masz innego mieszkania na własność). Ale oczywiście, jak to z ulgami bywa, diabeł tkwi w szczegółach – a tych zaraz się dowiesz.

Dla kogo ta ulga? Sprawdź, czy nie jesteś „za bogaty”

Ulga na zakup mieszkania to nie jest prezent dla każdego. Fiskus lubi stawiać warunki, więc zanim zaczniesz planować wydanie zaoszczędzonych pieniędzy, upewnij się, że:

22. Jak skorzystać z ulgi na zakup mieszkania?

  • To Twoje pierwsze mieszkanie – jeśli masz już jakieś na własność (nawet po babci), ulga się nie należy. Chyba że sprzedałeś je przed 2014 rokiem – wtedy możesz udawać, że nic się nie stało.
  • Kupujesz na siebie – nie dla firmy, teściowej czy psa (nawet jeśli jest rasowy).
  • Mieszkanie jest w Polsce – niestety, apartament w Hiszpanii się nie liczy, chociaż słońce tam ładniejsze.
  • Nie zarabiasz „za dobrze” – ulga jest tylko dla tych, których średni miesięczny dochód w ostatnich 5 latach nie przekroczył pewnej kwoty (w 2024 r. to 16 016 zł brutto). Jeśli zarabiasz więcej – cóż, gratulacje, ale ulga Cię nie dotyczy.

Co można odliczyć? (Nie tylko samo mieszkanie!)

Ulga nie dotyczy tylko ceny mieszkania – możesz odliczyć też inne koszty, które są z nim związane. Oto lista wydatków, które fiskus (z dziwną hojnością) pozwala wrzucić do odliczenia:

Co można odliczyć? Przykłady Uwagi
Cena mieszkania/lokalu Zakup od dewelopera, spółdzielni, prywatnego właściciela Nie dotyczy domów jednorodzinnych (chyba że to lokal w takim domu)
Koszty kredytu Odsetki, prowizje, ubezpieczenie kredytu Tylko jeśli kredyt jest na zakup mieszkania
Koszty notarialne Opłaty za akt notarialny Tak, nawet jeśli notariusz miał minę jakby właśnie zjadł cytrynę
Koszty remontu Materiały budowlane, robocizna Tylko w ciągu roku od zakupu i do wysokości 3% wartości mieszkania

Ważne: nie płać gotówką!

Jeśli chcesz skorzystać z ulgi, wszystkie powyższe wydatki muszą być udokumentowane przelewem lub fakturą. Płacąc „do ręki”, tracisz prawo do odliczenia – a to tak, jakbyś sam sobie podkładał finansową świnkę.

Jak odliczyć ulgę? Krok po kroku

Teraz najważniejsze: jak to zrobić w praktyce. Oto instrukcja krok po kroku:

  1. Zbierz dokumenty – umowa kupna, faktury, wyciągi bankowe, zaświadczenie o dochodach.
  2. Oblicz kwotę odliczenia – możesz odliczyć do 100 000 zł, ale nie więcej niż 10% dochodu w danym roku.
  3. Wypełnij PIT – ulgę zgłaszasz w zeznaniu rocznym (PIT-36 lub PIT-37), w odpowiedniej rubryce.
  4. Czekaj na zwrot – jeśli wszystko zrobisz dobrze, fiskus odda Ci Twoje pieniądze (choć może się trochę opierać).

Przykład:

Zakładasz, że zarobiłeś w 2024 roku 60 000 zł. Kupiłeś mieszkanie za 300 000 zł, wydałeś 10 000 zł na remont i 5 000 zł na koszty kredytu. Możesz odliczyć 10% dochodu, czyli 6 000 zł (10% z 60 000 zł). Resztę odliczysz w kolejnych latach – aż do wyczerpania limitu 100 000 zł.

Czego nie można odliczyć? (Lista rozczarowań)

Żeby nie było zbyt różowo, oto rzeczy, na które ulga nie działa:

  • Meble i sprzęt AGD – nawet jeśli kupisz najdroższą lodówkę na świecie, fiskus uzna, że możesz jeść kanapki w temperaturze pokojowej.
  • Koszty wynajmu tymczasowego – jeśli musisz wynająć mieszkanie przed wprowadzką, to Twój problem.
  • Kary za opóźnienia w spłacie kredytu – bank może Cię naciągać, ale fiskus już nie.
  • Prezenty dla dewelopera – nawet jeśli „podziękujesz” mu za terminową realizację.

Najczęstsze błędy (i jak ich uniknąć)

Oto lista wpadek, które mogą Cię kosztować ulgę:

  • Brak dokumentów – jeśli zapodziałeś fakturę za remont, możesz zapomnieć o odliczeniu.
  • Przekroczenie limitu dochodowego – zarabiasz za dużo? Ulga znika jak sen o własnym M.
  • Odliczanie w złym roku – remont zrobiony po roku od zakupu? Nieważne, ile wydałeś.
  • Zakup od rodziny – jeśli kupujesz mieszkanie od mamy czy brata, fiskus może uznać, że to „układ” i odmówić ulgi.

Podsumowanie: czy warto?

Ulga na zakup mieszkania to niezły prezent od państwa (o ile państwo uzna, że Ci się należy). Możesz odzyskać nawet kilkanaście tysięcy złotych – ale tylko jeśli dokładnie przestrzegasz zasad. Więc zanim wydasz pieniądze, sprawdź:

  • Czy spełniasz warunki?
  • Czy masz wszystkie dokumenty?
  • Czy na pewno nie przekraczasz limitu dochodowego?

Jeśli tak – gratulacje! Możesz spokojnie wypełnić PIT i czekać na zwrot. A jeśli nie – cóż, zawsze możesz pocieszyć się myślą, że przynajmniej masz gdzie mieszkać.